آشنایی با علل پارگی تاندون زانو، علائم و روش‌های درمان

پارگی تاندون زانو، ممکن است یک عارضه خفیف به نظر رسیده و زیاد جدی گرفته نشود. ولی مهم است بدانید که آسیب تاندون زانو یک عارضه جدی بوده که با گذشت زمان می‌تواند بد‌تر و در نهایت نیازمند جراحی شود. تاندون زانو یا تاندون پاتلا (Patellar Tendon) همراه با عضلات جلوی ران (عضلات چهارسر یا Quadriceps) در صاف کردن (اکستنشن) اندام تحتانی نقش دارد. پارگی‌های جزئی در تاندون باعث می‌شوند که راه رفتن و انجام فعالیت‌های روزمره دشوار گردد.

مراقبت‌های پزشکی زود هنگام و درمان این عارضه می‌تواند به جلوگیری از پیشرفت آسیب کمک کند. در این مطلب از سایت مدی بازار نمایندگی زاپیامکس می‌خواهیم در مورد پارگی تاندون زانو، علل، نشانه‌ها و نحوه درمان آن صحبت کنیم.

تاندون زانو چیست و چه می‌کند؟

تاندون‌ها رشته‌هایی از جنس بافت پیوندی هستند که موجب اتصال عضلات به استخوان‌ها می‌شوند. تاندون پاتلا بخش تحتانی کشکک زانو (پاتلا) را به بالای استخوان درشت نی در ساق پا (استخوان تیبیا) متصل می‌کند. به طور دقیق تر، ساختاری که یک استخوان را به استخوان دیگر متصل می‌کند، تحت عنوان رباط یا لیگامان شناخته می‌شود. به همین جهت گاهی به تاندون زانو لیگامان زانو نیز گفته می‌شود.

کشکک زانو از طریق تاندون چهارسر به عضلات چهارسر ران متصل می‌گردد. عضلات چهارسر، تاندون چهارسر و تاندون پاتلا با همکاری یکدیگر موجب می‌گردند که بتوانید زانوی خود را راست کنید. در ادامه با این آسیب و علائمی که ایجاد می‌کند مانند درد پشت زانو آشنا خواهیم شد.

پارگی تاندون پا

 تاندون پا معمولا پس از آسیب دیدگی های مربوط به ضربات ناگهانی به پا یا مچ اتفاق می‌افتد. به طور مثال اگر در حین پریدن پای شما پیچ بخورد، موقع دویدن استپ ناگهانی داشته باشید و یا در ورزش‌هایی مثل فوتبال ضربه به پا وارد شود. در چنین شرایطی احتمال پارگی تاندون پا بسیار زیاد است، بیشترین پارگی مربوط به تاندون آشیل است، تاندون آشیل، بالاتر از استخوان پاشنه پا قرار دارد و در معرض آسیب‌های بسیاری قرار دارد.

با توجه به این که گردش خون در این قسمت ضعیف است بنابراین بافت‌های فیبری دارای آسیب پذیری بیشتری هستند، در صورتی که پارگی تاندون آشیل دچار شوید معمولا در قسمت‌های پایین پای خود صدای تق تق می‌شنوید. عموما بارز‌ترین علائمی که نشان می‌دهد تاندون‌های پای شما پاره شده است شامل موارد زیر است:

• درد در قسمت پایین پا
• تورم در پا و ساق پا
• کبودی و دررفتگی در قسمت پایین پا
• مشکل در راه رفتن و ایستادن روی پا
• ناتوانی در حرکت دادن انگشتان و مچ پا

علائمی مانند قفل شدن زانو یا احساس ساییدگی نیز ممکن است ایجاد شود.

پارگی تاندون زانو و علت بروز پارگی تاندون پاتلا

اغلب اوقات جدا شدن تاندون زانو در محل اتصال آن به کشکک زانو رخ می‌دهد. در چنین حالتی ممکن است قطعه‌ای از استخوان نیز به همراه تاندون شکسته و جدا شود. هنگامی که عامل پارگی یک بیماری طبی مانند التهاب تاندون (تاندونیت) باشد، جداشدگی در قسمت میانی تاندون رخ خواهد داد. علل پارگی تاندون زانو را می‌توان از چند جنبه مورد بررسی قرار داد. در ادامه به توضیح این علل می‌پردازیم:

علل پارگی تاندون زانو

وارد شدن یک نیروی بسیار قوی به زانو موجب پارگی تاندون زانو(پاتلا) می‌شود.

سقوط: ضربه مستقیم به جلوی زانو در اثر سقوط یا ضربات دیگر، از علل شایع پارگی تاندون زانو است. بریدگی‌ها نیز اغلب با این نوع آسیب در ارتباط هستند.

 پریدن: پارگی تاندون زانو (پاتلا) معمولاً در حالت خمیدگی زانو و پای کاشته بر زمین (مانند فرود آمدن از یک پرش یا بالا پریدن) رخ می‌دهد.

تفصیل انواع پارگی تاندون زانو

پارگی تاندون زانو (پاتلا) می‌تواند به‌صورت جزئی یا کامل رخ دهد.

• پارگی جزئی: بسیاری از پارگی‌ها به‌طور کامل، بافت نرم راقطع نمی‌کند. این وضعیت شبیه به یک طناب کشیده شده است که برخی از الیاف آن پاره شده، اما طناب هنوز هم سالم و کامل است.
• پارگی کامل: پارگی کامل بافت نرم، آن را به دو تکه تقسیم می‌کند. پارگی تاندون زانو (پاتلا) درحالی که به زانو متصل است، غالباً موجب شکستگی یک تکه از استخوان می‌شود. وقتی تاندون زانو (پاتلا) به‌طور کامل پاره می‌شود، این تاندون از زانو جدا می‌شود. بدون این اتصال، شما قادر به راست کردن زانوی خود نخواهید بود. اگرپارگی تاندون ناشی از یک عارضه پزشکی (مانند التهاب تاندون) باشد معمولاً این پارگی در وسط تاندون رخ می‌دهد.

عدم رسیدگی به موقع و درمان پارگی پاتلا منجر به آسیب‌های دائمی خواهد شد. در اغلب موارد آسیب‌های قدیمی در مفاصل به ساییدگی زانو و در نتیجه آرتروز ختم می‌شوند.

علائم پارگی تاندون زانو (پاتلا)

علائم شامل درد در جلوی زانو است که در صورت پریدن یا فشار بدتر می‌شود.

این علائم عبارتند از:

• احساس پارگی یا ترکیدن
• عدم تحمل وزن بدن
• حساسیت و کبودی
• تورم و التهاب در نواحی مختلف

در صورت مداوا نکردن این عارضه علائم شدت یافته و ناتوانی به دنبال خواهد داشت. در مواردی برخی از بیماران درد پشت زانو هنگام خم شدن را تجربه می‌کنند.

تشخیص پارگی تاندون زانو

در معاینات فیزیکی ممکن است پزشک بر روی نواحی مختلف زانو دست بگذارد تا ببیند کدام ناحیه درد دارد. معمولا درد ناشی از پارگی تاندون زانو در جلوی زانو و درست در زیر کاسه زانو حس می‌شود. ممکن است پزشک انجام یکی یا تعداد بیشتری از آزمایشات عکسبرداری زیر را تجویز کند:

• اشعه ایکس: با کمک این تصاویر می‌توان ابتلا به سایر مشکلات استخوانی را تشخیص داد.
• سونوگرافی (اولتراسوند): در این تست از امواج صوتی با شدت بالا برای تولید تصاویری از بافتهای داخلی زانو استفاده می‌شود. با کمک این تصاویر می‌تواند وجود پارگی در تاندون را تشخیص داد.
• اسکن ام آر آی: در این روش از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق از بافتهای داخلی زانو استفاده می‌شود. این تصاویر حتی تغییرات جزئی در تاندون زانو را نیز نشان می‌دهند تا میزان پارگی و هرگونه آسیب به ناحیه اطراف مشخص شود.

چه کسانی بیشتر در معرض عارضه پارگی تاندون پا و زانو هستند؟

عوامل مختلفی می‌توانند در بروز پارگی تاندون زانو نقش داشته باشند:

• فعالیت فیزیکی: دویدن و انجام حرکات پرشی معمولا با آسیب کشیدگی تاندون زانو همراه هستند، افزایش ناگهانی شدت یا زمان تمرین و همچنین عوض کردن کفش‌های مخصوص دویدن، نیز می‌تواند فشار زیادی بر تاندون وارد کند.
• گرفتگی عضلات: عدم انعطاف‌پذیری و منقبض بودن عضلات 
• عدم تعادل عضلانی: اگر برخی از عضلات پا بسیار قوی‌تر از عضلات دیگر باشند، ممکن است عضلات قوی‌تر، کشش بیشتری بر تاندون کشکک زانو اعمال کنند. این کشش و فشار نامتعادل می‌تواند موجب کشیدگی بیش از حد تاندون شود.

درمان پارگی تاندون زانو و پا

پزشکان معمولا  قبل از فکر کردن به درمان‌های تهاجمی مانند جراحی، دوره‌ درمان را با روش‌های درمانی کم تهاجمی و ایمن آغاز می‌کنند. روش‌های درمانی عبارت‌اند از:

۱.خودداری از انجام فعالیت‌هایی که موجب تشدید درد می‌شود.

۲. لازم است بیمار در اولین روزهای پارگی تاندون زانو استراحت کند.

۳. گذاشتن یخ به فاصله زمانی هر ۴ ساعت یکبار به کاهش درد کمک می‌کند.

۴. دارودرمانی و مصرف مسکن‌ها به طور موقت التهاب و درد  را تسکین می‌دهند.

۵.زانوبند زاپیامکس، درمان فوق پیشرفته انواع دردهای ناشی از آسیب‌های زانو، است که با بهره گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا و استفاده از درمان توسط امواج اولتراسوند و اِینفِرارد و کلاک‌پالس موجب بهبود و تسکین انواع دردها می‌شود.

عمل جراحی پارگی تاندون زانو

اگر تاندون زانو از عرض آن به‌طور کامل پاره شده باشد، مداخله جراحی برای ترمیم آسیب لازم است. این عمل مانند بخیه (دوختن) تاندون پاره شده است. این روش شامل اتصال مجدد تاندون پاره شده به کاسه زانو است. هر چه زودتر این کار پس از آسیب انجام شود، میزان موفقیت بالاتر است.

عموما جراحی تاندون زانو به این صورت است که بافت آسیب دیده برداشته می‌شود و به این کار آزادسازی تاندون گفته می‌شود. این جراحی با بریدن دقیق غلاف تاندون صورت می‌گیرد. هنگام باز شدن غلاف، جراح بافت آسیب دیده را از دور تاندون بر‌می‌دارد. اما برای افرای که دچار پارگی یک تاندون در طول شده باشند، ممکن است عمل‌ ترمیم تاندون مورد نیاز باشد. اکثر افراد می‌توانند پس از جراحی به فعالیت‌های قبلی خود بازگردند، اگرچه بهبودی کامل می‌تواند 6 تا 12 ماه طول بکشد.

کلام آخر در زمینه پارگی تاندون زانو

در این مقاله در خصوص پارگی تاندون زانو، پارگی تاندون پا و جزئیات مربوط به آن صحبت کردیم؛ اشاره کردیم که درجات پارگی به دو قسمت جزئی و کامل تقسیم می‌شود، در صورتی که آسیب دیدگی شما از نوع درجه یک باشد، این امکان را دارید که به کمک روش‌های بدون جراحی برای درمان اقدام کنید.

اما اگر پارگی تاندون پا به صورت کامل رخ داده باشد، تنها گزینه‌ای که باقی می‌ماند استفاده از عمل جراحی پارگی تاندون زانو است. بنابراین به جهت انتخاب نوع روند درمان باید نزد پزشک متخصص مراجعه کنید تا با معاینه فیزیکی و نوشتن عکس برداری، وضعیت آسیب دیدگی مشخص شود. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید بوده باشد.

سوالات متداول در زمینه پارگی تاندون زانو