غذاهای مضر برای زانو درد اغلب شامل غذاهای بسیار فراوری شده ونوشیدنی‌های شیرین می‌شوند، اما این نوع رژیم غذایی در هر فردی متفاوت خواهد بود. باید بر اساس مکانیسم بدنی افراد غذاهای مضر برای زانو درد را برای آنها مشخص کرد. برخی از غذاها تاثیر مستقیم روی التهاب مفاصل دارند و در بهبود آرتروز با منشا التهابی تاثیر بسزایی دارند و باید بشدت از آنها پرهیز کرد.
به صورت کلی آنچه می‌خورید تاثیر مستقیم بر سلامت و عملکرد مفاصل دارد اما انواع خاصی از غذاها می‌توانند میزان درد و التهاب زانو را افزایش دهند. مدی بازار این مقاله خود را بر اساس یافته‌های علمی دو پژوهشگر مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) به نام‌های جولیا دایموند (متخصص تغذیه) و دکتر‌هاسکالوویچی (متخصص درد و مدیر ارشد پزشکی) به رشته تحریر در آورده است.
اگر درگیر زانودردی همین حالا پرسشنامه رو پر کن
دکتر جولیا دایموند معتقد است اولین خط دفاعی برای مقابله با آرتریت باید تغییر رژیم غذایی باشد و دکتر‌هاسکالوویچی اعتقاد دارد غذاهای ضد التهابی به تثبیت قند خون، کاهش استرس اکسیداتیو و بهبود هضم کمک می‌کنند که همه اینها سطح التهاب را کاهش می‌دهند. این مقاله نیز تجربه و مطالعات این دو متخصص غذاهایی مضر برای زانو درد را بیان کرده تا به بیماران مفصلی کمکی کرده باشد.
غذاهای مضر برای زانو درد ؛ 10 غذایی که باید از آنها پرهیز کرد
قبل از اینکه به غذاهای مضر برای زانو درد اشاره شود باید به تفاوت فیزیکی افراد نیز دقت داشت. واکنش بدنی افراد در مقابل رژیم‌های غذایی با هم متفاوت هستند و برای هر کسی باید غذای مختص او توصیه کرد. دکتر‌هاسکالوویچی معتقد است که لازم نیست همه چیز را به یکباره تغییر دهید، از اصلاحات کوچک شروع کنید. در ادامه به مواردی خواهیم پرداخت که در لیست غذاهای مضر برای زانو درد قرار دارند و افراد مبتلا به آرتروز باید به شدت از این نوع تغذیه دوری کنند. این غذاها عبارتند از:
1. گلوتن غذای تقویت زانو یا خطری در کمین مفاصل
وقتی فردی با یک بیماری خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی دست و پنجه نرم می‌کند بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به بیماری‌های دیگری مانند سیلیاک خواهد بود. گلوتن یک پروتئین موجود در گندم، جو و چاودار است و بیماری سلیاک نیز واکنش ایمنی بدن به خوردن گلوتن است. اگربا شدت گرفتن درد ناگهانی روبرو هستید رژیم غذایی بدون گلوتن می‌توان یک راه نجات بخش به حساب آید.
پیش گرفتن رژیم غذایی بدون گلوتن در واقع یک تیر و دو نشان است و علاوه به کمک به بهبود گوارش، مفاصل را هم از درد دور کرده‌اید. چون گلوتن علائم آرتریت زانو را تشدید می‌کند و به همین دلیل است که در لست غذاهای مضر برای زانو درد قرار گرفته است.
2. گوشت‌های فرآوری شده؛ مفاصل را قربانی نکنیم
گوشت‌های فراوری شده نیز یکی دیگر از غذاهای مضر برای زانو درد هستند که عم رعایت در مصرف آنها عوارض زیادی به دنبال دارد. ترکیبات بیکن، سوسیس و برخی از گوشت‌های اغذیه فروشی سفتی مفاصل و التهاب را بیشتر می‌کنند. دکتر دایموند می‌گوید: محصولات گلیکاسیون پیشرفته یا آی ج زمانی تشکیل می‌شود که پروتئین و چربی با قند ترکیب شوند. زمانی که AGEها جمع می‌شوند، سلول‌ها بیشتر مستعد التهاب خواهند بود.
افرادی که گوشت‌های فرآوری شده و قرمز زیادی مصرف می‌کنند سطوح بالاتری از اینترلوکین-6 ، پروتئین واکنشی C (CRP) و هموسیستئین دارند که اینها نشانگرهای التهاب هستند.
به جای گوشت‌های فرآوری چه بخوریم
پروتئین خالص بدون مواد زائد فرآوری شده مانند استیک بدون چربی، مرغ یا ماهی بهترین گزینه‌های جایگزین هستند. علاوه بر این موارد پروتئین‌های گیاهی مانند توفو یا عدس نیز از غذاهای پیشنهادی دکتر دایموند است.
3. قندهای اضافه شده و خطری جدی برای زانو
دکتر‌هاسکالوویسی از مصرف قند زیاد به عنوان یک خطربالقوه یاد می‌کند که باید حتما از آن برای درمان درد زانو پرهیز کرد. قندهایی مانند، قند نیشکر و شربت ذرت فروکتوز بالایی دارند و احتمال زیاد دارد که باکتریهای ناسالم در روده را بیشتر کند که این اتفاق موجب تحریک سلول‌های گوارشی خواهد شد.
براساس یافته‌های یک مطالعه افرادی که از نوشیدنی‌های حاوی شربت ذرت با فروکتوز بالا مانند نوشابه، چای شیرین و آبمیوه حداقل پنج بار در هفته استفاده می‌کنند، نسبت به کسانی که نوشیدنی‌های بدون قند مصرف می‌کنند، بیشتر با آرتریت مبارزه می‌کنند. علاوه بر این، تنها یک لیوان نوشابه 12 در روز خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را تا 63 درصد افزایش می‌دهد.
به گفته دکتر دایموند قندهای افزوده شده موجب افزایش و شدت التهاب می‌شوند و علاوه بر این ارتباط قوی با افزایش وزن و چاقی نیز دارند که خطر ابتلا به هر گونه بیماری التهابی را تا حدود زیادی بالا می‌برد.
به جای قندهای اضافه شده چه بخوریم
دکتر دیاموند پیشنهاد می‌کند آب گازدار، چای شیرین نشده یا دم کرده میوه و سبزیجات بهترین گزینه هستند.
4. غذاهای سرخ شده؛ قاتل سلامتی بدن
سرخ کردن مواد غذایی با روغن، ترکیب شیمیایی غذا را تغییر می‌دهد. هضم غذای سرخ شده در بدن در قیاس با سی مواد غذایی تفاوت‌های مهم دارد و در حین هضم موجب التهاب می‌شود. افرادی که مصرف غذای سرخ شده آنها بالا است در معرض خطر بیشتری برای بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان قرار دارند.
غذاهای فست فودی غنی از موادغذایی به شدت فرآوری و سرخ شده است که خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید را با کمک به التهاب و سایر عوامل خطر مانند چاقی بشدت افزایش می‌دهند. در صورتی که پای مرغ برای زانو درد یکی از بهترین غذاهایی است که باید به آن توجه زیادی داشت.
5. چربیهای التهابی؛ مسیری که به فلجی منتهی می‌شود
وقتی اسمی از غذاهای مضر برای زانو درد به میان می‌آید بدون شک چربیهای التهابی را نمی‌توان نادیده گرفت. دکتر‌هاسکالوویسی استفاده از روغن نباتی، روغن نخل و روغن آفتابگردان را بشدن منع می‌کند. او معتقد است که این روغن‌ها نه تنها ارزش غذایی زیادی ندارند بلکه موجب تحریک بافت‌های بدن می‌شوند.
روغن‌هایی که اسیدهای چرب امگا 6 آنها نسبت به امگا 3 بیشتر است مانند روغن آفتابگردان و سویا پیش التهابی در نظر گرفته می‌شوند. به علاوه، چربیهای ترانس مانند روغن نباتی و مارگارین باعث افزایش کلسترول LDL (نوع بد) و کاهش کلسترول HDL (نوع خوب) می‌شوند و در نهایت افزایش وزن به دنبال دارند.
به جای چربیهای التهابی چه بخوریم؟ بهترین جایگزین روغنهای غنی از امگا 3 مانند روغن زیتون و روغن آووکادو هستند که التهاب را کاهش می‌دهند.
6. الکل؛ برای دو ساعت خوشی زانوی خودت را نابود نکن
مصرف منظم نوشیدنی‌های الکلی در مقادیر زیاد قند خون را افزایش و به کبد و کلیه‌های آسیب جدی وارد می‌کند. هر چند الکل غذا نیست ولی به دلیل تاثیر مخربی که روی بدن دارد در زمره غذاهای مضر برای زانو درد قرار می‌گیرد.
الکل باعث کم‌آبی بدن می‌شود که یکی از مهمترین عوامل تحریک التهاب مزمن است. برای کاهش شعله ور شدن آرتروز، بهتر است مصرف الکل خود را محدود کنید.
7. کربوهیدراتهای تصفیه شده مضر برای مفاصل زانو
اغلب کربوهیدارات‌های تصفیه شده مانند کلوچه، بیسکویت، نان سفید، کیک و شیرینی همه یک وجه اشتراک دارند و آن اینکه با آرد تصفیه شده و شکر بسته‌بندی تولید می‌شوند. این نوع کربوهیدراتهای فرآوری‌شده معمولا موجب افزایش قند خون و همچنین موجب افزایش فعالسازی واکنش التهابی بدن خواهند شد.
قندهای فرآوری شده نیز بر سلامت روده تاثیر گذاشته و التهاب را تشدید می‌کنند و خود در لیست غذاهای مضر برای زانو درد قرامی‌گیرند. اما سوال اینجاست که به جای کربوهیدراتهای فرآوری شده چه بخوریم؟
دکتر دیاموند متخصص تغذیه تاکید دارد که باید از این غذاها اجتناب کرد و به جای آنها از غلات کاملی مانند بلغور جو دوسر، برنج قهوه‌ای و کینوآ استفاده کنید. این غلات کامل تراکم مواد مغذی بیشتری داشته و خواص مفید متعددی از جمله فیبر در خود دارند.
8. غذاهای شور؛ سمی در غذاهای مضر برای زانو درد
همه افراد علاقه خاصی به تنقلات دارند و یکی از لذت‌های آدمها به حساب میآیند مانند پاپ کورن، چیپس. همچنین وعده‌های غذایی یخ زده، میگو، سوپ کنسرو شده، پیتزا، برخی از پنیرها، گوشت‌های فرآوری شده و فست فود نیز در نوع خود از غذاهای خوشمزه‌ای هستند که دل هر فردی را به لرزه در می‌آورد. ولی فراموش نکنید این غذاها سرشار از نمک هستند و نمک یکی از محرک‌های التهاب به حساب می‌آید.
اگرچه دایموند معتقد است که تحقیقات بیشتری برای تأیید نقش نمک در التهاب مورد نیاز است، اما نباید بی خیال سطح سدیم بدن خود شوید. میزان نمک مورد استفاده در روز باید کمتر از 200 میلی گرم باشد تا عملکرد سیستم ایمنی بدن برای محافظت در برابر حوادث قلبی عروقی بهتر شود.
یک مطالعه موش در سال 2019 نشان داد که آرتریت در موش‌هایی که رژیم غذایی پر نمک دارند، شدیدتر از آنهایی بود که رژیم غذایی کم نمک داشتند.
همچنین مصرف زیاد سدیم یک عامل خطر برای بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت التهابی در افراد به حساب می‌آید. نمک فرآیندهای ایمنی را تحریک و منجر به التهاب خواهد شد. این نتیجه حاصل بررسی روی 18555 نفر بود که غذاهای شور مصرف می‌کردند.
9. سیفی‌جات مضر برای زانو
شاید هیچگاه فکر نمی‌کردید که یکی از غذاهای مضر برای زانو درد گوجه‌فرنگی، بادمجان و سیب‌زمینی سفید باشند. این مواد غذایی گیاهی به دلیل وجود ماده‌ای به نام سولانین التهاب را تشدید و حین ابتلا به التهاب مفاصل توصیه نمی‌شوند. سولانین یک ماده شیمیایی تلخ مزه است. به جای این مواد غذایی بهتر است که سراغ سبزیجاتی مانند هویج، کدو حلوایی، کلم بروکسل و کلم بروکلی برویم که ماهیت تشدید التهاب را در خود ندارند.
10. لبنیات پرچرب، ماست و درد زانو
وقتی سخن از غذاهای التهاب زا صحبتی به میان می‌آید لبنیات نیز در این دسته قرار می‌گیرند و بسیاری انگشت خود را به سمت لبنیات به عنوان عامل التهاب نشانه می‌گیرند. اما یافته‌های مطالعات اخیربیشتر اثرات خنثی تا مفید لبنیات را بر التهاب بیان کرده‌اند. در این میان یک مطالعه بین شدت گیری علائم روماتیسم و لبنیت پر چرب ارتباطاتی پیدا کرده است.
دکتر دایموند متخصص تغذیه نیز معتقد است لبنیات به طور طبیعی حاوی چربی اشباع شده هستند واین موضوع به صورت خود به خودی به التهاب مفاصل کمک می‌کند. در بین لبنیات پر چرب بیشترین تاثیر منفی روی زانو را شیر پرچرب و پنیرهای پرچرب دارند.
به جای لبنیات پر چرب چه بخوریم؟
پنیرهای کم‌چربی مانند پارمزان، فتا و پنیرهای سفت، شیر کم‌چرب، ماست یونانی جایگزین‌های مناسبی هستند.
خلاصه کلی درباره غذاهای مضر برای زانو درد
در صورت ابتلا به آرتریت همیشه بهترین راه مقابله با آن یک رژیم غذایی سالم و سبک زندگی درست است که علائم درد مفاصل را به حداقل می‌رساند.
برای بهبود زانو درد پرهیز از برخی غذاها و نوشیدنی‌ها، از جمله غذاهای بسیار فرآوری‌شده، گوشت قرمز، غذاهای سرخ‌شده، الکل و هر چیزی که دارای قند اضافه است باید جزو اولویت‌ها قرار گیرد.عوامل سبک زندگی مانند سطح فعالیت، وزن بدن و وضعیت سیگار کشیدن نیز درمدیریت آرتروز زانو و درد مفاصل نقش حیاتی دارند.