پی آر پی کمر چگونه عمل می‌کند؟
درمان PRP (Platelet-Rich Plasma) یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده بدن است که به‌جای استفاده از دارو یا جراحی، از قدرت ترمیم ذاتی بدن بهره می‌برد. در این روش، مقدار مشخصی از خون بیمار گرفته شده، و طی فرآیندی به نام سانتریفیوژ، اجزای آن از هم جدا می‌شود تا پلاسمایی با غلظت بسیار بالایی از پلاکت‌ها به‌دست آید.
پلاکت‌ها حاوی فاکتورهای رشد و مواد بیولوژیکی فعال هستند که نقش حیاتی در بهبود آسیب‌ها، کاهش التهاب و رشد بافت‌های سالم دارند. وقتی این ماده غنی‌شده مستقیماً به ناحیه آسیب‌دیده ستون فقرات تزریق می‌شود، یک واکنش ترمیمی شدید در آن منطقه آغاز می‌شود.
در این مقاله از سایت مدی بازار نمایندگی زانوبند زاپیامکس به بررسی پی آر پی کمر، مزایا و عوارض آن خواهیم پرداخت. همچنین توصیه‌هایی درباره مراقبت قبل و بعد از پی آر پی کمر رانیز ارائه خواهیم داد.
مهم‌ترین نقش‌های پلاکت‌ها در درمان:
-
تحریک رشد سلول‌های جدید در غضروف، رباط و عضلات
-
کاهش التهاب مزمن که عامل اصلی دردهای طولانی‌مدت است
-
بهبود خون‌رسانی به نواحی ضعیف یا کم‌تحرک
-
کاهش نیاز به جراحی یا مصرف طولانی‌مدت دارو
پی آر پی در چه مشکلاتی از کمر به کار می‌رود؟
PRP کمر برای بیمارانی توصیه می‌شود که درد کمر آن‌ها ناشی از آسیب‌های مزمن یا التهابی باشد، نه صرفاً گرفتگی عضلانی یا درد موقت. در ادامه، بیماری‌هایی که پی آر پی برایشان مؤثر شناخته شده آمده‌اند:
🔹 دژنراسیون دیسک بین‌مهره‌ای
با افزایش سن یا فشار مداوم، دیسک‌ها خشک، نازک و ضعیف می‌شوند. پی آر پی با تحریک بازسازی سلولی، می‌تواند بخش‌هایی از عملکرد دیسک را بازگرداند و از پیشرفت آسیب جلوگیری کند.
🔹 آرتروز مفاصل فاست
مفاصل کوچک بین مهره‌های کمر که در اثر آرتروز دچار ساییدگی یا التهاب می‌شوند. تزریق PRP به این نواحی، باعث کاهش درد و بازیابی حرکت مفصل می‌شود.
🔹 رادیکولوپاتی یا فشار روی ریشه عصب
زمانی که دیسک بیرون زده یا ملتهب به ریشه‌ی عصب فشار می‌آورد، درد به باسن یا پاها نیز منتشر می‌شود. PRP با کاهش التهاب در محل فشرده‌سازی می‌تواند درد را تسکین دهد.
🔹 ضعف یا آتروفی عضلات نگه‌دارنده ستون فقرات
تزریق به ناحیه عضلانی می‌تواند منجر به بهبود تغذیه بافت، تحریک بازسازی عضلات و جلوگیری از تحلیل عضلانی شود.
پی آر پی کمر چگونه تهیه و تزریق می‌شود؟
یکی از نکات مهم در اثربخشی PRP، نحوه استخراج و تزریق صحیح آن است. این فرآیند در چند مرحله انجام می‌شود:
1. خون‌گیری
بین ۲۰ تا ۴۰ میلی‌لیتر خون از بازوی بیمار گرفته می‌شود. به خون گرفته‌شده، ماده‌ی ضدانعقاد اضافه می‌شود تا پلاکت‌ها زودتر از موعد فعال نشوند.
2. سانتریفیوژ
خون وارد دستگاه سانتریفیوژ می‌شود که با چرخش سریع، اجزای خون را جدا می‌کند:
-
بخش پایین: گلبول‌های قرمز
-
بخش وسط (Buffy coat): گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها
-
بخش بالا: پلاسما (دارای پلاکت فعال)
لایه میانی و فوقانی با هم برداشته شده و دوباره سانتریفیوژ می‌شوند تا پلاسمای فوق‌العاده غنی از پلاکت (PRP) به‌دست آید.
3. تزریق
تزریق باید با دقت زیاد و توسط پزشک آموزش‌دیده انجام شود. با کمک دستگاه‌های فلوروسکوپ (اشعه ایکس) یا اولتراسوند (سونوگرافی)، سوزن به محل دقیق آسیب هدایت می‌شود و تزریق انجام می‌گردد.
تزریق ممکن است در ناحیه دیسک، مفصل فاست، یا عضلات اطراف ستون فقرات انجام شود.
چه افرادی کاندید مناسبی برای پی آر پی نیستند؟
برخی شرایط پزشکی یا دارویی ممکن است فرد را برای درمان با PRP نامناسب کند. در این موارد، خطر عوارض یا ناکارآمدی درمان بالا می‌رود:
-
کسانی که داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین یا هپارین مصرف می‌کنند و امکان قطع آن را ندارند
-
افراد مبتلا به بیماری‌های خودایمنی، نقص ایمنی یا سرطان فعال
-
بیماران با عفونت فعال (مثلاً عفونت ادراری یا پوستی در ناحیه کمر)
-
افرادی که به داروهای بی‌حسی مانند لیدوکائین حساسیت دارند
-
زنان باردار یا افرادی که اخیراً جراحی سنگین داشته‌اند
آمادگی‌های لازم پیش از تزریق پی آر پی کمر
آمادگی مناسب، اثربخشی تزریق را افزایش می‌دهد و احتمال عوارض را کاهش می‌دهد. دستورالعمل‌های عمومی عبارت‌اند از:
-
یک هفته قبل از تزریق، داروهای NSAIDs (مانند بروفن، ناپروکسن، سلکسیب) را قطع کنید.
-
دو تا سه هفته پیش از درمان، داروهای کورتونی مثل پردنیزولون یا دگزامتازون را مصرف نکنید.
-
در صورت مصرف داروهای ضد انعقاد، حتماً با پزشک خود هماهنگ کنید.
-
آب فراوان بنوشید تا خون به خوبی از بدن گرفته شود.
-
اگر سابقه اضطراب یا ضعف هنگام تزریق دارید، پزشک ممکن است داروی آرام‌بخش تجویز کند.
- لازم به ذکر است که تاثیرگذاری prp کمر نسبت به تزریق آمپول برای کمر درد بسیار بیشتر خواهد بود.
مراقبت‌های بعد از تزریق پی آر پی
پس از تزریق، پلاکت‌ها شروع به آزادسازی فاکتورهای رشد در بافت می‌کنند. اما واکنش طبیعی بدن به این درمان ممکن است با کمی درد، التهاب یا ورم موقت همراه باشد.
مراقبت‌های کلیدی بعد از تزریق:
-
از داروهای ضدالتهاب استفاده نکنید؛ آن‌ها اثر PRP را مختل می‌کنند.
-
استامینوفن یا تیلنول طبق نظر پزشک مجاز است.
-
در ۲۴ تا ۴۸ ساعت اول از کمپرس سرد استفاده کنید (یا طبق دستور پزشک کمپرس گرم).
-
فشار مستقیم یا فعالیت بدنی سنگین نداشته باشید.
-
اگر پزشک تجویز کرده باشد، از بریس، آتل یا عصا استفاده کنید تا فشار روی ناحیه کم شود.
معمولاً بهبودی نسبی در ۲ تا ۶ هفته دیده می‌شود، و نتایج نهایی ممکن است تا ۳ ماه زمان ببرد.
محصول پیشنهادی : کمربند پلاتینر
آیا تزریق پی آر پی درد دارد؟
در کل، این روش با درد زیادی همراه نیست، ولی میزان آن بسته به آستانه تحمل بیمار و محل تزریق متفاوت است:
-
گرفتن خون همانند آزمایش‌های معمولی است.
-
تزریق در مفاصل یا دیسک ممکن است باعث حس سوزش یا فشار شود، اما معمولاً تحمل‌پذیر است.
-
درد پس از تزریق ممکن است شبیه کوفتگی یا فشار باشد که با مراقبت مناسب در چند روز از بین می‌رود.
📌 اغلب بیماران گزارش کرده‌اند که درد بعد از تزریق PRP بسیار کمتر از درد ناشی از تزریق‌های استروئیدی یا روش‌های تهاجمی است.
مقایسه: آیا PRP جایگزین مناسبی برای روش‌های سنتی است؟
| روش درمانی | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| PRP کمر | تحریک ترمیم طبیعی، بدون دارو، کم‌تهاجمی | تأخیر در اثربخشی، نیاز به تخصص |
| جراحی دیسک | درمان قطعی در موارد حاد | تهاجمی، ریسک بالا، دوره نقاهت طولانی |
| فیزیوتراپی | غیرتهاجمی، ارزان | اثربخشی محدود در موارد شدید |
| تزریق استروئید | تسکین سریع درد | کوتاه‌مدت، تضعیف بافت با تکرار |
PRP جایی بین فیزیوتراپی و جراحی قرار می‌گیرد:
هم کم‌تهاجمی است و هم بر اساس ترمیم طبیعی بدن عمل می‌کند، نه صرفاً مسکن علائم.
نتیجه‌گیری: آیا پی آر پی کمر ارزش امتحان دارد؟
اگر دچار درد مزمن کمر هستید که با دارو، فیزیوتراپی یا استراحت بهبود نیافته، PRP یک گزینه امیدوارکننده و آینده‌محور است.
درمان با پلاسمای غنی‌شده از پلاکت نه‌تنها علامت را خاموش نمی‌کند، بلکه منبع مشکل را هدف قرار می‌دهد. از آنجا که از خون خود فرد استفاده می‌شود، خطر حساسیت یا واکنش آلرژیک بسیار کم است و در صورت انجام صحیح، احتمال موفقیت بالاست.
🔍 بهترین نتایج زمانی به‌دست می‌آید که PRP توسط پزشک مجرب و با تجهیزات دقیق انجام شود.