درد کمر و پهلو یکی از شایعترین دردها در بین افراد بوده که دو طرف کمر، بین لگن و همچنین دندهها را تحت تاثیر قرار میدهد. درد در نواحی کمر و پهلو ناشی از علل درونی بدن همانند سنگ کلیه، عفونت و کشیدگی ناشی از عضلات پهلو است.
اما در برخی از شرایط این دردها جدیتر و غیرقابل تحملتر هستند که دلایل دیگری دارند. و حتی ممکن است استفاده از روشهایی همانند استراحت و استفاده از مسکنها جهت تسکین درد ناحیه پهلو و کمر تاثیرگذار نباشد. در ادامه با مدی بازار همراه شوید تا به طور تخصصیتر دردهای نواحی کمر و پهلو را بررسی کنیم.
درد پهلو ناشی از چیست؟
درد پهلو در بسیاری از شرایط از 2 طرف کمر آغاز میشود و در امتداد پایین تنه تا زیر دندههای فرد ادامه پیدا میکند. در برخی از شرایط این درد به نواحی پشت شکم میرسد که منجر به ایجاد درد ناخوشایند هنگام نفس کشیدن در فرد میشود.
میزان دردهای ناحیه پهلو اغلب از خفیف تا شدید تغییر میکنند. در برخی از شرایط این درد میتواند به صورت مبهم یا شدید باشد. حتی ممکن است این درد در لحظات کوتاهی بهوجود آمده و در نهایت به کمک روشهای درمانی، پس از دقایقی کمتر شود.
بهتر است با مشاهده علائم اولیه درد پهلو و کمر، جهت بررسیهای بیشتر به پزشک مراجعه کرد. پزشک با معاینه فیزیکی ناحیه دارای درد و گرفتن شرح حال، شما مورد را بررسی میکند. درصورتیکه پزشک نتواند با معاینه فیزیکی علت کمر درد و درد را تشخیص دهد، برای بررسیهای بیشتر بیمار را برای انجام آزمایشات مورد نظر ارجاع میدهد.
1. عفونت دستگاه ادراری فرد عاملی برای درد کمر و پهلو
عفونت دستگاه ادراری از شایعترین علت درد کمر و پهلو است. تکثیر و رشد باکتریها در نواحی مجاری دستگاه ادراری منجر به عفونتهای مثانه، کلیه و در نهایت مجاری ادراری میشود. زمانی که فرد عفونت دستگاه ادراری را تجربه میکند درد شدیدی را در یک یا 2 سمت پهلوی خود احساس میکند.
عفونتهای شدید ادراری در خانومها در مقایسه با آقایان بیشتر شایع است. در همین راستا میتوان گفت که اصلیترین علت درد در نواحی پهلو کمر برخی از خانومها ناشی از مشکلات و بیماریهای مجاری ادراری است.
2. بیماریهای کلیوی با درد زیاد و ناگهانی
در بدن هر فرد کلیهها در بخش میانی بدن و در زیر دندهها قرار دارند. در همین راستا درصد بالایی از بیماریهای کلیوی با احساس درد در نواحی کمر و پهلو همراه است. درصورتیکه عفونت دستگاه ادراری در کوتاهترین زمان ممکن درمان نشود، احتمال بروز بیماریهای مختلف کلیوی در فرد بالا میرود.
عواملی همچون سنگ و شن کلیه، خونریزیهای کلیوی، پلی کیستیکها و عفونتهای کلیه در ایجاد درد کمر و پهلو نقش اساسی دارند.
3. مشکلات عضلهای یا اسپاسم شدید
بافت عضلانی، اطراف ناحیه کمر و پهلوی تمامی افراد را میپوشاند. در موقعیتهایی که این عضلات دچار آسیب و گرفتگی شوند، فرد در هنگام حرکت، خم شدن به سمت جلو یا عقب درد بسیار مبهم و تیزی را در ناحیه پهلوی خود احساس میکند.
عواملی همچون فعالیتهای شدید بدنی، کشیدگی یا پیچ خوردگی ناحیه عضلات کمر، انقباض عضلات و قرار گیری در موقعیتهای استرسزا در تشدید درد مشکلات عضلانی نقش اساسی دارند. موارد فوق در هنگام بروز منجر به نفس کشیدن دشوار در فرد میشوند. با توجه به این مورد بسیاری از پزشکان، درد در هنگام نفس کشیدن را ناشی از درد پهلو و کمر میدانند.
4. ویروسهای عفونی در ناحیه رشتههای عصبی کمر
یکی از ویروسی بسیار جدی و خطرناک که به شکل تاولهایی برجسته بر سطح بدن ایجاد میشود و قسمتهایی از بدن را که از رشته عصبی برخوردار هستند درگیر میکند، زونا است. این ویروس که به صورت تاولهای قرمز رنگ ایجاد میشود، منجر به ایجاد دردهای شدید در پهلوی فرد خواهد شد.
عواملی همچون دیسک کمر، کم آبی بدن، شکستگی در ناحیه ستون فقرات، بیماریهای التهابی در ناحیه روده و انسداد جریان خون در کلیه منجر به ایجاد این ویروس در فرد میشود.
علت درد در قسمت راست و چپ پهلو
بسیاری از افراد درد را در ناحیه سمت چپ یا راست پهلوی خود احساس میکنند. درد در سمت راست بدن نگران کننده نیست، مگر اینکه بدون علت مشخص و بهصورت ناگهانی ایجاد شود. درصورتیکه درد پهلوی راست فرد بالای ناحیه کمر ایجاد شود و با علائم دیگری همانند تب، خستگی، ادرار تیره و همچنین کاهش حرکات روده همراه است، ناشی مشکلات کبدی در فرد است.
همچنین میتوان گفت این درد به علت نزدیک بودن به دستگاه گوارش میتواند ناشی از مشکلات و بیماریهای گوارشی فرد در نظر گرفته شود. تشخیص علتهای درد ناحیه پهلو بدون بررسیهای اصولی و آزمایشات گوناگون ساده نیست. درصورتیکه احساس درد پس از چند روز کمتر نشد، باید جهت بررسیهای بیشتر حتما به پزشک مراجعه شود.
درد پهلو و کمر در زنان بیشتر از مردان رخ میدهد، در بسیاری از مواقع علت اصلی درد پهلوی سمت چپ در خانومها ناشی از گرفتگیهای دوران قاعدگی است. این درد به صورت مبهم بوده و در پهلوی سمت چپ قابل احساس است. این دردها به کمک روشهای درمانی خانگی قابل قابل بهبود هستند.
نحوه تشخیص علت درد پهلو با آزمایش
اولین گام در تشخیص درد کمر و پهلو معاینه فیزیکی توسط پزشک است. پس از معاینه برای بررسی بیشتر شرح حالی از قبیل مدت زمان درد، زمان شروع و شدت آن از شما سوال پرسیده میشود. پزشک برای اطمینان، بررسی کلیهها و بررسی عفونتهای احتمالی کلیوی، چندین آزمایش را برای فرد در نظر میگیرید. این آزمایشات برای بررسی بیشتر به شرح زیر هستند.
نام آزمایش |
توضیحات آزمایش |
سونوگرافی |
بررسی وجود سنگ کلیه (در صورت وجود)، اطلاع از اندازه و ابعاد آن |
سیستوسکپی |
بررسی و ارزیابی مشکلات ادراری |
آزمایش خون (CBC) |
اطمینان از عدم وجود عقونت و نشانههای بیماری |
پانل متابولیک پایه (BMP) |
بررسی کلیهها در راستای اطمینان از عملکرد نرمال و عدم وجود انسداد کلیه ناشی از سنگ کلیه |
آزمایشات و روشهای بررسی بالا به پزشک این امکان را میدهد تا با اطمینان کاملتر در مورد بیماری احتمالی و دردهای کمر و پهلوی شما نظر داده و بهترین روش درمانی را برای شما با توجه به علت درد در نظر بگیرد.
درمانهای خانگی درد کمر و پهلو
روشهای درمان خانگی در تسریع بهبود درد کمر و پهلو نقش بسیار اساسی دارند و به فرد کمک میکنند تا در زمان کوتاه درد خود را تسکین دهد.
- نوشیدن میزان آب مناسب جهت پاکسازی مجاری ادراری و کلیه از عفونتهای احتمالی بدن
- بهرهگیری از کمپرس آب گرم به مدت 20 دقیقه جهت از بین بردن گرفتگی پهلو
- استفاده از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی تجویز شده توسط پزشک
- نوشیدن دمنوشهای گیاهی
- مالش محل درد با استفاده از روغنهای مالشی طبیعی
- استفاده از پروبیوتیک در رژیم غذایی
- داشتن تحرک کافی در طول روز
- استفاده از مکملهای تقویتی
- گنجاندن اسید چرب امگا 3 در طول روز در رژیم غذایی
- استفاده از دوش آب گرم
- گرم نگه داشتن ناحیه کمر و پهلو
روشهای درمان خانگی درد پهلو و کمر به شما کمک میکنند تا در بازه زمانی بسیار کوتاهی درد خود را تسکین دهید. موارد فوق که در تسکین درد ناحیه کمر و پهلو پیشنهاد شدهاند، بدون هیچگونه عوارضی قابل استفاده هستند. البته در نظر داشته باشید جهت استفاده از داروهای ضد التهابی بهتر است با پزشک مشورت کنید تا تداخل دارویی برای شما ایجاد نشود. پزشک با توجه به نوع آسیب و شدت درد بهترین قرص برای کمر درد را تجویز خواهد کرد.
بهترین زمان مراجعه به پزشک برای درد کمر و پهلو
بهترین زمان جهت مراجعه به پزشک، با مشاهده اولین علائم شروع درد است. درصورتیکه در زمان مناسب جهت درمان درد ناحیه کمر و پهلوی خود از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری کنید. بهترین زمان مراجعه به پزشک در زمان مشاهده علائم زیر است.
- درد در بازه زمانی 3 روزه نیز از بین نمیرود.
- دردهای شدید و ناگهانی در نواحی کمر و پهلو
- عدم حرکت
- اسهال و یبوست
- سردرد
- حالت تهوع شدید
- بیحسی و گزگز در نواحی پا
- تب و لرز شدید
درصورتیکه یکی از موارد فوق در شما یا اطرافیان بهوجودآمد، بهتر است جهت بررسیهای تخصصیتر به پزشک مراجعه کنید.
سخن پایانی
درد کمر و پهلو بنابر دلایل مختلف در افراد بهوجود میآید. در بسیاری از شرایط دردهای ناحیه کمر و پهلو ناشی از عفونتهای مجاری ادراری، سنگ و شن کلیه و بیماریهای کلیوی است. دردهای نواحی پهلو و کمر عمدتا در نواحی اطراف دندهها ایجاد میشوند و در برخی از شرایط این دردها کم و زیاد خواهند شد.
روشهای درمان خانگی بسیاری نظیر نوشیدن مایعات به میزان کافی، استفاده از رژیم غذایی مناسب، داشتن تحرک کافی در طول روز و همچنین استفاده از پروبیوتیکها در درمان دردهای ناحیه کمر و پهلو نقش بسیار اساسی را ایفا میکنند. همچنین فرد را در برابر دردهای ناحیه کمر و پهلو حفظ میکنند.
سوالات متداول در مورد درد کمر و پهلو
درد کمر و پهلو در سمت راست بدن ناشی از چیست؟
درصورتیکه این درد به صورت ناگهانی ایجاد شود ناشی از مشکلات گوارشی و کبد فرد بوده که برای بررسیهای بیشتر باید به پزشک مراجعه شود.
درمان خانگی برای بهبود در کمر و پهلو چیست؟
روشهای درمان خانگی درد کمر و پهلو همانند نوشیدن میزان کافی آب، استفاده از مسکنها، داشتن تحرک کافی در طول روز و استفاده از دمنوشهای گیاهی به شما در تسکین درد ناحیه کمر و پهلو کمک میکند.
دردهای کمر و پهلو در سمت چپ بدن خانومها ناشی از چیست؟
این دردها ناشی از اسپاسم عضلانی بهخصوص در دوران شروع سیکل قاعدهگی است که با استراحت و اسفاده از کمپرس آب گرم قابل درمان است.