شکستن قولنج گردن، کمر و انگشتان؛ نگاهی علمی به فواید، عوارض و باورهای غلط

شکستن قولنج گردن، انگشتان یا کمر برای سلامت بدن مضر است؟ این پرسش سال‌هاست ذهن بسیاری از افراد را به خود مشغول کرده است. صدای تق تق ناشی از شکستن قولنج، اگرچه برای برخی آرامش‌بخش و رضایت‌بخش تلقی می‌شود، اما برای گروهی دیگر نگران‌کننده و هشدارآمیز است. واقعاً چه اتفاقی در بدن می‌افتد زمانی که مفاصل “قولنج” می‌کنند و این صدا شنیده می‌شود؟ آیا این عمل می‌تواند به مفاصل آسیب بزند و خطر ابتلا به آرتروز یا سایر بیماری‌های مفصلی را افزایش دهد؟

در این مقاله از مدی بازار، به بررسی علمی پدیده شکستن قولنج در نواحی مختلف بدن از جمله گردن، انگشتان دست و ستون فقرات (کمر) می‌پردازیم. در این راستا، علاوه بر تبیین مکانیسم فیزیولوژیکی ایجاد صدا در مفاصل، به تحلیل دقیق باورهای رایج نادرست درباره ارتباط بین شکستن قولنج و ابتلا به آرتروز خواهیم پرداخت. هدف ما ارائه اطلاعات مبتنی بر شواهد علمی و به‌روزرسانی دانش عمومی پیرامون این عادت رایج اما کمتر شناخته‌شده است.

کاویتاسیون؛ نام علمی شکستن قولنج

شکستن قولنج که به آن ترکیدن هوای مفصل یا کاویتاسیون می‌گویند، به عمل ایجاد صدای ترکیدن با واردن کردن فشار به مفصل تا زمانی که حباب‌های گاز آزاد می‌کند، اشاره می‌کند. معمولا مفصل انگشت، کمر و گردن دچار کاویتاسیون می‌شوند.

شکستگی قولنج با افزایش فضای بین مفاصل رخ می‌دهد. شکستن قولنج مانند بادکنک است. هوای درون فضای مفصل کمی شبیه بادکردن بادکنک بوده که پس از پر شدن تحت فشار قرار می‌گیردشکستن بند انگشتان احتمالاً بی ضرر است. اگرچه گاهی گزارش‌هایی از دررفتگی یا آسیب‌های تاندون ناشی از فشار بیش از حد شدید گزارش شده است، به نظر می‌رسد چنین مشکلاتی استثنا هستند و قاعده نیستند.

شکستن قولنج و فرضیه حباب گاز

پذیرفته‌شده‌ترین توضیح برای صدای ترکیدن در هنگام شکستن قولنج، فرضیه حباب گاز است. در داخل مفاصل، مایع سینوویال به عنوان روان کننده برای کاهش اصطکاک بین استخوان‌ها و مفصل عمل می‌کند. این مایع حاوی گازها و نیتروژن است.

وقتی به مفصلی فشار یا کشش وارد می‌کنیم، به طور موقت آن را کش می‌دهیم. این امر موجب انبساط حجم مفصل می‌شود. این انبساط فشار داخل مفصل را کاهش می دهد و منجر به تشکیل حباب گاز می شود. صدای ترکیدن زمانی اتفاق می‌افتد که این حباب‌ها دوباره به درون مایع سینوویال فرو می‌روند.

شکستن قولنج گردن، انگشت و کمر؛ تسکین موقت کمر درد

وقتی مدت زیادی پشت میزتان نشسته‌اید ممکن است درد در ستون فقرات و کمر خود احساس کنید. گفتنیست که ستون فقرات ترکیبی از 33 استخوان به نام مهره است که بین تمام این استخوان‌ها فضای خالی و مایع سینووال قرار دارد. کمر شما جزئی از ستون فقرات شماست. هنگامی که کمر به علت نشستن های طولانی مدت یا کار سخت تحت فشار باشد، قولنج در بین مفاصل ایجاد می‌شود. قولنج کمر می‌‌تواند موجب سفتی کمر یا حتی درد شود. جالب است بدانید که ستون فقرات وزن بدن را تحمل می‌کند. همچنین به ما در رراه رفتن، نشستن و خم شدن کمک می‌کند.

 نحوه شکستن قولنج کمر؛ چطور قولنج بشکنیم؟

قولنج کمر، زمانی شکسته می‌شود. که ستون فقرات و استخون‌های کمر از جایگاه طبیعی خود خارج شوند. هنگامی که این عضلات و استخوان‌ها، بیش از حد کشیده شده و فضای خالی بین مفاصل کشیده می‌شود صدایی مانند کرک از آن می‌آید.

بهترین حرکت برای شکستن قولنج کمر چرخش در حالت نشسته است. کافی است روی زمین بنشینید و هر دو پای خود را دراز کنید. یک پا را خم کنید و روی پای دیگر ضربدر بزنید. به آرامی بالاتنه خود را به سمت پای خمیده خود بچرخانید. یک بازو باید برای حمایت پشت شما باشد و دست دیگر باید در کنار ران خم شده شما برای کشش عمیق تر باشد. این وضعیت را نگه دارید، به آرامی رها کنید و متناوب کنید.

هنگام انجام این حرکت کششی ملایم، ممکن است ترک خوردن و ترکیدن طبیعی پشت خود را تجربه کنید. این طبیعی است و نباید باعث نگرانی شود مگر اینکه با درد همراه باشد. این حرکات کششی را برای از بین بردن هرگونه فشار و قولنج در کمر خود ادامه دهید.

باید اشاره کنیم که استفاده از کمربند پلاتینر نیز به راحتی باعث رفع سفتی، اسپاسم و قولنج در ناحیه کمر می‌شود. این کمربند با تکنولوژی UIC به راحتی هر گونه درد، اسپاسم، قولنج و آسیب را رفع می‌کند و باعث بهبود درد بیمار خواهد شد.

فواید شکستن قولنج کمر چیست؟

صدای شکستن قولنج و تسکین فوری، صدای بسیار رضایت بخش کرک را به دنبال دارد. اما سوال اینجاست، آیا شکستن قولنج کمر واقعا مفید است؟ شکستن قولنج به عنوان تسکین موقتی سفتی کمر یا فشار مفاصل ستون فقرات شناخته شده است. تحقیقات بیشتری برای شناسایی فواید دراز مدت ترک پشت مورد نیاز است.گفتنیست که بسیاری از تحقیقات پزشکی نشان داده است شکستن قولنج می تواند به کاهش سفتی، بهبود دامنه حرکتی و تسکین موقت درد کمک کند.

عوارض شکستن قولنج کمر: شکستن قولنج در ناحیه کمر در صورتی که با درد غیر معمول همراه نباشد، فاقد هیچ گونه عوارض و خطرناکی است. بدین معناست پس از شکستن قولنج کمر نگران هیچگونه خطری نباشید.

فواید و عوارض شکستن قولنج انگشتان دست و پا

شکستن قولنج انگشتان دست، برای بسیاری از افراد یک عادت روزمره است که باعث ایجاد احساس راحتی و کاهش تنش در مفاصل می‌شود. این عمل به‌خصوص بین افرادی که فعالیت‌های تکراری با انگشتان انجام می‌دهند، مانند تایپیست‌ها، نوازنده‌ها یا برنامه‌نویسان، بسیار رایج است.

اما فواید شکستن قولنج انگشتان چیست؟

بر اساس مطالعات مختلف، این کار می‌تواند باعث افزایش جریان مایع مفصلی (سینوویال)، کاهش فشار و احساس تسکین فوری شود. صدای ایجاد شده، ناشی از پدیده‌ای به نام «کاویتاسیون» است که حباب‌های گاز در مفصل به‌طور ناگهانی ترکیده و صدایی تولید می‌کنند. از طرف دیگر، شکستن قولنج انگشتان پا نیز می‌تواند همین تسکین را در ناحیه کف پا، مچ و انگشتان پا ایجاد کند، به‌ویژه برای کسانی که کفش‌های تنگ می‌پوشند یا زیاد سر پا هستند.

البته یک راه دیگر برای رفع سفتی مفاصل زانو استفاده از زانوبند زاپیامکس است. این زانوبند با تکنولوژی UIC به راحتی اسپاسم و سفتی مفصل را رفع می‌کند. همچنین به تسکین دردهای زانو کمک خواهد کرد. پس با پرداخت قیمت زانوبند زاپیامکس و استفاده منظم از آن به راحتی درد و قولنج زانو را رفع کنید.

آیا شکستن قولنج انگشتان ضرر دارد؟

برخلاف باور عمومی، تحقیقات نشان داده‌اند که شکستن قولنج انگشتان دست یا پا منجر به آرتروز نمی‌شود. یکی از مطالعات معروف، توسط پزشکی انجام شد که سال‌ها فقط قولنج یک دستش را می‌شکست و در نهایت هیچ تفاوتی از نظر آرتروز بین دو دست مشاهده نکرد. با این حال، اگر این کار با فشار زیاد یا دفعات بیش از حد انجام شود، می‌تواند منجر به آسیب‌های تاندونی یا حتی دررفتگی شود. پس توصیه می‌شود در انجام آن زیاده‌روی نکنید.

فواید و عوارض شکستن قولنج گردن

شکستن قولنج گردن می‌تواند باعث تسکین موقت سفتی، افزایش دامنه حرکتی و بهبود احساس خستگی یا تسکین گردن درد عصبی شود. این فواید عمدتاً به‌دلیل کاهش فشار مفصلی و تحریک پایانه‌های عصبی در ناحیه گردن است.

اما آیا شکستن قولنج گردن خطرناک است؟

اگر این کار با فشار زیاد، زاویه نادرست یا دفعات مکرر انجام شود، می‌تواند منجر به آسیب مفاصل، تاندون‌ها یا حتی فتق دیسک گردن شود. برخی گزارش‌ها حتی از بروز سکته‌های کوچک مغزی ناشی از فشردگی رگ‌های گردن در حین شکستن قولنج خبر داده‌اند؛ البته این موارد بسیار نادر هستند.

پیشنهاد می‌شود:

• اگر قولنج گردن زیاد رخ می‌دهد، به جای شکستن مکرر، علت زمینه‌ای مانند ضعف عضلانی یا وضعیت نامناسب بدن را بررسی کنید.
• استفاده از حرکات کششی آرام یا ماساژ گردن گزینه‌های کم‌خطرتر و مؤثرتری هستند.

آیا می‌توان قولنج گوش و بینی را شکست؟

برخی افراد گزارش کرده‌اند که هنگام فشار دادن نواحی اطراف گوش یا بینی، صدایی شبیه به شکستن قولنج احساس می‌کنند. این صداها اغلب مربوط به حرکت غضروف یا باز شدن شیپور استاش در گوش میانی هستند، نه مفاصل واقعی.

در مورد بینی نیز، صدای مشابه می‌تواند ناشی از حرکت غضروف تیغه بینی یا هوا در سینوس‌ها باشد. با این حال، هیچ ساختار مفصلی در بینی یا گوش وجود ندارد که مشابه انگشت یا گردن باشد. بنابراین، “شکستن قولنج گوش یا دماغ” از نظر علمی بی‌معنی است و انجام حرکات شدید یا فشار دادن بیش از حد این نواحی می‌تواند خطر آسیب به ساختارهای حساس را به همراه داشته باشد. در صورت احساس گرفتگی یا فشار در این نواحی، بهتر است به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

صداهای دیگر مفصل چه چیز را بیان می‌کنند؟

منشأ اکثر صداهای مفصلی، مانند صدای ترکیدن یا شکستن قولنج زانوها هنگام چمباتمه زدن، نامشخص است. آنها ممکن است از مالش کاسه زانو بر روی استخوان های زیرین، یا لغزش تاندون روی سطحی نامنظم ناشی شوند. در صورت عدم درد و تورم، جای نگرانی وجود ندارند.

پیشنهاد میکنیم مقاله با عنوان گردن درد عصبی چیست ؟  را بخوانید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

برای اکثر افراد، شکستن قولنج کمر، انگشت و کمر بی‌ضرر است. با این حال، اگر درد، تورم یا هر گونه علائم ناشخویاندی نسبت به زانو خود یافتید، بهتر است با متخصص پزشکی مشورت کنید. متخصص ارتوپد می‌تواند طی یک معاینه کامل و استفاده از عکس های سی تی اسکن و MRI نوع درد و علت آن را مشخص کند و بهترین راهنمایی و درمان را ارائه دهد.

کلام آخر، شکستن قولنج گردن، انگشت و کمر مفید است یا مضر؟

شکستن قولنج انگشت و کمر همچنان یک عمل جذاب بوده که علی‌رغم باور‌های غلط، برای اکثر افراد یک عادت نسبتا بی ضرر است. فرضیه حباب گاز توضیح قابل قبولی برای صدای شکستن قولنج ارائه کرده و تحقیقات این تصور را که شکستن قولنج منجر به آرتروز می شود، رد کرده است. با این حال، بسیار مهم است که احتیاط کنید و در این عادت افراط نکنید، زیرا شکستن بیش از حد می‌تواند خطراتی برای سلامتی ایجاد کند.

سوالات متداول