روماتیسم زانو که به عنوان آرتریت زانو یا آرتروز زانو نیز شناخته میشود، یک بیماری شایع است که میلیونها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد. باید گفت که علائم روماتیسم زانو در افراد مختلف با توجه به درجه بیماری و شرایط بدنی آنها متفاوت است. این بیماری با التهاب، درد و سفتی در مفصل زانو مشخص میشود و بسته به شدت و پیشرفت عارضه، کیفیت زندگی بیمار، تحت تاثیر منفی قرار خواهد گرفت. در این مقاله از مدی بازار، علائم، علل و گزینههای درمانی روماتیسم زانو را بررسی میکنیم و درک عمیقتری از این عارضه مربوط به زانو، ارائه خواهیم کرد.
روماتیسم زانو چیست؟
روماتیسم زانو به انحطاط و التهاب مفصل زانو اشاره دارد که عمدتاً ناشی از آرتروز است. استئوآرتریت یک بیماری پیشرونده است و زمانی رخ میدهد که غضروف محافظ بالشتک مفصل زانو به مرور زمان فرسوده شده و منجر به آسیب مفصل، درد و محدودیت تحرک گردد. عواملی مانند سن، ژنتیک، وزن، آسیبهای قبلی روی زانو و فشار مکرر روی مفصل زانو، ممکن است که در ایجاد روماتیسم زانو نقش داشته باشند. باید اشاره کنیم که یکی از بهترین روشها برای کنترل علائم روماتیسم زانو، استفاده از زانو بند زاپیامکس است.
علائم روماتیسم زانو در افراد مختلف چیست؟
از جمله علائم روماتیسم زانو، موارد زیر قابل توجه هستند:
- درد مفاصل زانو و نواحی اطراف آن: درد محدود یا مداوم در بخش داخلی و اطراف مفصل زانو از علائم بارز روماتیسم زانو هستند. درد ممکن است با فعالیت بدنی یا پس از استراحت طولانی مدت، بدتر شود.
- سفتی و خشکی زانو: ممکن است که بیمار احساس سفتی در بخش مفصل زانو آسیب دیده، داشته باشد. به خصوص پس از دوره های عدم تحرک یا هنگام بیدار شدن در صبح، این سفتی افزایش پیدا میکند. به علاوه احساس سفتی مفصل زانو، معمولاً با مقداری تحرک و حرکت کردن بیمار کاهش مییابد.
- تورم زانو: التهاب در مفصل زانو، میتواند باعث تورم و در نتیجه حساسیت موضعی یا احساس گرما در اطراف زانو شود.
- محدوده حرکتی محدود: با پیشرفت روماتیسم زانو، انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مفصل، معمولا از مقادیر کم تا به میزان قابل توجهی کاهش مییابد. مشکل در خم یا صاف کردن کامل زانو یک شکایت رایج است که معمولا افراد مبتلا به این عارضه، تجربه میکنند.
- احساس خرچنگی: برخی از افراد ممکن است هنگام حرکت دادن مفصل زانو آسیب دیده، احساس خرچنگی (معروف به کرپیتوس) را تجربه کنند.
- ضعف عضلانی: درد مزمن زانو و محدودیت حرکت، میتواند منجر به ضعف عضلانی در عضلات اطراف ران و ساق پا شود. این عارضه البته زمانی خود را نشان خواهد داد که بیمار برای مدت طولانی، به عارضه روماتیسم مبتلا باشد و در واقع به عنوان یک علامت دیررس، شناخته میشود..
- سوزن سوزن شدن انگشتان دست و پا: یکی دیگر از علائم روماتیسم زانو، سوزن سوزن شدن و بیحسی انگشتان پاها است. شاید ابتدا این موضوع بی ارتباط به مفصل زانو، به چشم بیاید، اما در واقع یکی از عارضههای ناشی از روماتیسم است.
همان طور که مشاهده کردید، علائم روماتیسم زانو، متفاوت و متغیر هستند. در نظر داشته باشید که ممکن است یک فرد مبتلا به این عارضه، تنها یکی از علائم را تجربه کرده و فرد دیگری تمام آنها را داشته باشد.
تشخیص روماتیسم زانو با کمک روشهای متفاوت علمی پزشکی
اگر علائم روماتیسم زانو را تجربه کردید، توصیه میشود برای تشخیص دقیق با پزشک متخصص مشورت کنید. فرآیند تشخیص ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مطالعه و بررسی سابقه پزشکی: پزشک متخصص علائم، سابقه پزشکی و هرگونه آسیب یا شرایط قبلی زانو را بررسی خواهد کرد و قطعا سوالاتی در این زمینه از شما میپرسد.
- معاینه فیزیکی: زانوی آسیب دیده از نظر علائم التهاب، حساسیت، تورم و محدودیت دامنه حرکتی بررسی میشود.
- تصویربرداری با اشعه ایکس: تصاویر اشعه ایکس، میتواند به شناسایی آسیب مفصل، از بین رفتن غضروف، خار استخوان و وضعیت کلی مفصل زانو کمک کند.
- ام آر آی یا سی تی اسکن: در برخی موارد، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا توموگرافی کامپیوتری (CT) برای ارزیابی میزان آسیب مفصلی و رد سایر علل بالقوه زانو درد، ممکن است توصیه شود.
در اکثر اوقات پزشک متخصص برای اطمینان پیدا کردن از وجود عارضه، چند مورد از این روشهای تشخیصی را در کنار یکدیگر، پیشنهاد و تجویز میکند.
گزینههای درمانی برای روماتیسم زانو چیست؟
بسته به علت ایجاد روماتیسم زانو، پزشک متخصص گزینههای درمانی مختلفی را پیشنهاد خواهد کرد. از جمله این گزینههای درمانی، موارد زیر را داریم:
- تجویز داروی مناسب: داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن معمولا به تسکین درد و کاهش التهاب ناشی از آرتروز زانو، کمک میکنند. در موارد شدید، تزریق کورتیکواستروئید ممکن است به طور مستقیم در مفصل زانو برای ایجاد تسکین موقت انجام شود.
- فیزیوتراپی هدفمند: تمرینات هدفمند، کشش و فیزیوتراپی، میتواند به تقویت عضلات اطراف مفصل زانو، بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد کمک کند. البته لازم است که جلسات فیزیوتراپی به صورت منظم دنبال شده و بیمار تحت نظر پزشک قرار داشته باشد.
- استفاده از ابزار و وسایل کمکی: استفاده از وسایل کمکی، مانند زانوبند طبی، از مفصل زانو حمایت کرده و درد و فشار را در زمان انجام فعالیتهایی که مفصل زانو را به هر شکلی درگیر میکنند، کاهش دهد.
- اصلاح شیوه زندگی: این یک واقعیت است که حفظ وزن سالم فشار وارده بر مفصل زانو را کاهش میدهد. با اصلاح سبک زندگی، کاهش وزن و کم کردن فعالیتهایی که به مفصل زانو فشار میآورند، شرایط به مرور بهتر خواهد شد. همین طور اجتناب از استرس مکرر نینز نیز میتواند به مدیریت علائم کمک کند.
- مداخلات جراحی: در مواردی که درمانهای محافظه کارانه بیاثر هستند، گزینههای جراحی مانند آرتروسکوپی (ترمیم حداقل تهاجمی بافتهای مفصلی آسیب دیده)، استئوتومی (تراز مجدد استخوانها) یا جراحی تعویض مفصل، ممکن است در نظر گرفته شود. البته در این خصوص باید حتما پزشک متخصص، نظر بدهد.
با در نظر گرفتن شدت بیماری و میزان پیشرفت آن، گزینه درمانی مناسب و موثر به وسیله پزشک متخصص، انتخاب میشود.
نتیجهگیری نهایی
روماتیسم زانو یا استئوآرتریت زانو یک بیماری مزمن است که میتواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد. شناخت علائم روماتیسم زانو و تشخیص و درمان به موقع، برای مدیریت موثر این عارضه، بسیار مهم است. با درک علائم روماتیسم زانو و بررسی گزینههای درمانی موجود، افراد میتوانند در یک مدت زمان معقول، بهبودی را تجربه کنند. شما چه تجربه و نظری در این باره دارید؟
سوالات متداول در مورد علائم روماتیسم زانو
خطرناکترین نوع روماتیسم زانو چیست؟
زمانی که دامنه حرکت زانو برای بیمار به شدت محدود شده و امکان تکان دادن زانو را نداشته باشد، بدترین نوع روماتیسم ایجاد شده است.
آیا درمان روماتیسم زانو با ورزش، میسر است؟
این بستگی به وضعیت بیماری و شدت پیشرفت آن دارد. در صورتی که عارضه روماتیسم زانو در مراحل اولیه قرار داشته باشد، امکان درمان به کمک ورزش، وجود خواهد داشت.
مهمترین علائم روماتیسم زانو، کدامند؟
احساس سفتی در زانو، ضعف در زانو، تورم و از دست دادن دامنه حرکت، از جمله علائم روماتیسم زانو به حساب میآیند.